Objawy ujawniają sie wiele miesięcy czy nawet lat od zakażenia. przewlekłe zapalenie stawów. zapalenie mięśnia sercowego. przewlekłe zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego. zanikowe zapalenie skóry. zaburzenia pamięci. zespół depresyjny. zaburzenia snu, problemy z koncentracją.
| O nas | Dane źródłowe | Regulamin | Polityka Prywatności | Nadzór merytoryczny | Reklama | Ogłoszenia | Kontakt | DOTACJE NA INNOWACJE – INWESTUJEMY W WASZĄ PRZYSZŁOŚĆ. PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ Z EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU ROZWOJU REGIONALNEGO Treści prezentowane na stronie mają wyłącznie charakter poglądowy i nie mogą stanowić jakichkolwiek porad medycznych. W celu diagnozy stanu zdrowia skonsultuj się z lekarzem. Portal ma charakter informacyjny i nie ma na celu promocji leków określonej w art. 57 ustawy prawa farmaceutycznego.
przewlekłe zanikowe zapalenie skóry, będące jednym z najpóźniejszych objawów boreliozy, leczy się podając antybiotyki doustnie lub dożylnie przez 2 do 4 tygodni. Mimo, że wystarczy kilkutygodniowa terapia antybiotykiem, by pozbyć się z organizmu krętków borellia, to niestety objawy boreliozy potrafią utrzymywać się przez wiele
Borelioza jest chorobą odkleszczową. Nie ma na nią szczepionki. Diagnozę stawia się na podstawie konstelacji objawów, w tym obecności rumienia wędrującego oraz testów serologicznych, rozpoczynając od testu ELISA. W leczeniu stosuje się antybiotyki. Neuroborelioza może wystąpić zarówno w późnej, jak i wczesnej rozsianej fazie boreliozy. Co to jest borelioza? Borelioza, a właściwie borelioza z Lyme zwana też krętkowicą kleszczową, jest wieloukładową chorobą odzwierzęcą z cechami autoimmunizacji, wywoływaną przez krętki z rodzaju Borrelia, która przenosi się na człowieka za pośrednictwem kleszczy z rodzaju Ixodes. Nazwa choroby pochodzi od miejscowości w Stanach Zjednoczonych, New Lyme i Old Lyme w stanie Connecticut, gdzie w 1977 roku opisano jej pierwsze przypadki, wiążąc serię zapalenia stawów wśród młodzieży z ukąszeniami przez kleszcze. Rozpoznawanie boreliozy stało się możliwe po wyizolowaniu bakterii Borrelia burgdorferi przez Williego Burgdorfera w 1982 roku. Borelioza - jak dochodzi do zakażenia? Krętki dostają się do skóry żywiciela wraz ze śliną żerującego kleszcza. Ryzyko zakażenia zwiększa się wraz z czasem żerowania. Krętki przedostają się następnie z krwią i chłonką do wielu narządów. Teoretycznie możliwe jest przedostanie się krętków z układu krążenia matki do płodu przez łożysko, jednak jak dotąd nie opisano ani jednego wiarygodnego przypadku boreliozy wrodzonej. Nie opisano też przeniesienia zakażeń za pośrednictwem karmienia piersią ani drogą pokarmową po spożyciu krętków. Nie można zarazić się boreliozą przez bezpośredni kontakt z chorym człowiekiem czy zakażonym zwierzęciem. Kleszcze mogą żerować na bardzo różnych gatunkach kręgowców, w tym ptakach, gadach i ssakach. Główny rezerwuar krętków stanowią drobne gryzonie (np. myszy polne i leśne, nornice) oraz zwierzęta płowe (np. jelenie). Pełny cykl rozwojowy kleszczy z rodzaju Ixodes trwa od 2 do 3 lat i obejmuje 4 stadia, od jaja przez larwę i nimfę po postać dorosłą. Przed każdym przeobrażeniem oraz złożeniem jaj kleszcz musi posilić się krwią. Wiosną z jaj wylęgają się larwy, które latem żerują na drobnych kręgowcach (najczęściej myszach), a kolejnej wiosny przekształcają się w nimfy, które także żerują na drobnych kręgowcach, po czym osiągają postać dorosłą. Ta najczęściej żeruje na dużych zwierzętach (np. jeleniach). Dorosłe kleszcze parzą się jesienią oraz zimą, następnie samice składają jaja i cykl się zamyka. Trzykrotne żerowanie kleszczy na różnych żywicielach zwiększa ryzyko zakażenia kleszczy przez krętki z rodzaju Borrelia. Ludzie są najczęściej zakażani przypadkowo wiosną i latem, w czasie aktywności nimf. W naszej strefie klimatycznej kleszcze najczęściej zamieszkują skraje lasów liściastych i mieszanych z bogatym poszyciem. Bardzo rzadko występują w suchych lasach sosnowych bez poszycia oraz na bagnach i torfowiskach. Podobnie jak w przypadku innych chorób odzwierzęcych, warunkiem zakażenia jest obecność chorobotwórczych drobnoustrojów w organizmie kleszcza. Szacuje się, że krętkami z rodzaju Borrelia zakażonych jest zaledwie kilka procent kleszczy. Ponadto większość zakażeń krętkami jest na wczesnym etapie niszczona przez własne mechanizmy obronne ludzkiego organizmu i przebiega bezobjawowo, pozostawiając ślad w postaci obecności swoistych przeciwciał. W Polsce przeciwciała przeciwko krętkom mogą być obecne nawet u kilkunastu procent całkowicie zdrowych osób, które samodzielnie zwalczyły chorobę. Borelioza w Ameryce Północnej a borelioza w Europie W Ameryce Północnej boreliozę wywołuje Borrelia burgdorferi, dla której charakterystyczne są objawy stawowe. W Europie i Azji za boreliozę odpowiedzialnych jest co najmniej 5 gatunków krętków z rodzaju Borrelia przez co obraz kliniczny choroby jest znacznie bardziej zróżnicowany. W Polsce najczęściej spotykane są krętki: Borrelia afzelii, Borrelia garinii. Najwięcej zgłoszeń pochodzi z Polski północnowschodniej, z województw podlaskiego i warmińsko-mazurskiego. Większość zachorowań na boreliozę w północno-wschodniej Polsce wywołuje Borrelia garinii. Borelioza – objawy: rumień i inne zmiany skórne, ból stawów, objawy neurologiczne Borelioza jest chorobą wieloukładową, z elementami autoimmunizacji, dlatego może dawać objawy ze strony różnych narządów i tkanek: skóry, serca, stawów i układu nerwowego. Charakterystyczne objawy boreliozy to: rumień wędrujący, porażenie nerwu twarzowego, aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, nabyte bloki serca, przewlekłe zapalenie stawów, korzeniowe zespoły bólowe. Niecharakterystyczne objawy boreliozy takie, jak: uczucie osłabienia i zmęczenia, pogorszenie pamięci, zaburzenia snu, trudności w koncentracji mogą wystąpić w przebiegu właściwie wszystkich chorób przewlekłych (np. miażdżycy, w nadciśnieniu tętniczym), w wyniku przemęczenia związanego z pracą oraz przewlekłego stresu, a także u osób z niedoborami żywieniowymi czy nadużywających alkoholu. Mogą także towarzyszyć starzeniu się. Dlatego nie można na ich podstawie stawiać rozpoznania. Borelioza zazwyczaj występuje w stadiach (fazach), które cechują różne objawy kliniczne: stadium wczesne ograniczone - borelioza we wczesnej miejscowej fazie najczęściej objawia się zmianą pierwotną, czyli rumieniem wędrującym, rzadko - pojedynczym guzkiem, ziarniniakiem limfocytowym skóry stadium wczesne rozsiane (narządowe)W ciągu kilku tygodni od zakażenia boreliozą może dojść do wczesnego rozsiewu krętków za pośrednictwem krwi i naczyń chłonnych do różnych narządów. Jego typowe objawy to: liczne pierścieniowate wtórne rumienie wędrujące (zwykle mniejsze od pierwotnego), gorączka, osłabienie, bóle mięśniowe, bóle głowy. W obrazie klinicznym mogą dominować: objawy ze strony serca – zazwyczaj ujawniają się jako ostre zaburzenia rytmu, szczególnie bloki przedsionkowo-komorowe II i III stopnia, które mogą czasami wymagać elektrostymulacji serca, objawy ze strony stawów – zapalenie najczęściej jednego, czasem kilku dużych stawów (kolanowego, skokowego, łokciowego), nawracające zaostrzenia z czasem coraz rzadsze, krótsze i łagodniejsze, objawy ze strony układu nerwowego - zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (gorączka, bóle głowy, sztywność karku, dodatnie objawy oponowe i nadwrażliwość na bodźce), porażenia nerwu twarzowego lub innych nerwów czaszkowych, zapalenie ze strony mięśnia sercowego są rzadkie i wycofują się samoistnie w ciągu kilku tygodni, a ich ustąpienie przyspiesza antybiotykoterapia. Borelioza nie uszkadza zastawek serca. stadium późne - występuje po upływie od kilku miesięcy do kilku lat od pierwotnego zakażenia i może dawać objawy ze strony różnych narządów i układów. Rumień wędrujący Rumień wędrujący pojawia się po 3–30 dni od wniknięcia krętka, rzadziej później i jest najczęstszym wczesnym objawem boreliozy. W miejscu ukąszenia powstaje zaczerwieniona grudka, która następnie zmienia się w pierścieniowaty płaski, powiększający się rumień z przejaśnieniem w centrum. Rumień wędrujący może być także jednorodny, bez centralnego przejaśnienia. Rumieniowi wędrującemu mogą towarzyszyć łagodne objawy ogólne: osłabienie, gorsze samopoczucie, gorączka i powiększenie okolicznych węzłów chłonnych. Rumień wędrujący rozpoznaje się, gdy zmiana spełnia następujące kryteria diagnostyczne: średnica ponad 5 cm, ostre granice, stopniowe powiększanie się z pozostawieniem przejaśnienia w środku. Rozpoznanie rumienia wędrującego oznacza konieczność bezzwłocznego rozpoczęcia antybiotykoterapii i nie wymaga potwierdzania badaniami serologicznymi. Nieleczony rumień wędrujący zwykle zanika samoistnie w ciągu 3–4 tygodni. Nie oznacza to wyleczenia boreliozy. U osób, które nie były leczone, krętki można było wyhodować z wycinków skóry nawet po 6 miesiącach od samoistnego ustąpienia rumienia wędrującego. Limfocytoma boreliozowa Limfocytoma boreliozowa (ziarniniak limfocytowy skóry) to niebolesny, sino-czerwony, twardy naciek w postaci guzka, który najczęściej jest umiejscowiony na płatku ucha lub brodawce sutkowej, rzadziej na mosznie. Nieleczony może się utrzymywać do kilku lat. Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn Typową zmianą skórną towarzyszącą późnej boreliozie jest przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn, które pojawia się po roku do kilku lat od zakażenia i dotyczy zwykle miejsc, w których doszło do ugryzienia przez kleszcze. Zmieniona chorobowo skóra - najczęściej kończyn dolnych lub grzbietowej powierzchni dłoni - jest początkowo obrzęknięta, nadmiernie miękka i żywoczerwona, a następnie stopniowo zanika i cieńczeje (określa się ją jako „skórę papierową”), wyraźnie uwidoczniają się żyły powierzchowne, a skóra nabiera barwy sinej. Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry jest wynikiem aktywnego zakażenia przez krętki, co potwierdzono przez wyhodowanie krętków po ponad 10 latach od pojawienia się pierwszych objawów choroby. Najczęściej występuje w zakażeniach wywołanych przez Borrelia afzelii, dlatego nie obserwuje się go w Stanach Zjednoczonych. Zapalenie stawów Zapalenie stawów może towarzyszyć zarówno późnej, jak i wczesnej postaci boreliozy. Zajęcie stawów zwykle jest niesymetryczne i dotyczyć może kolan (najczęściej), barków, stawów biodrowych, stawów nadgarstkowych, skokowych oraz drobnych stawów dłoni. Rzadziej w przebiegu boreliozy zajęte są ścięgna, a bardzo rzadko mięśnie. Objawy zapalenia układu ruchu najczęściej utrzymują się przez kilka miesięcy i nawracają wielokrotnie, ale z coraz mniejszą intensywnością. U zdecydowanej większości chorych (90%) zmiany stawowe ustępują po właściwym leczeniu antybiotykiem. Zapalenie stawów zwykle występuje w przebiegu zakażeń Borrrelia burgdorferi. Przetrwałe zapalenie stawów oporne na antybiotykoterapię jest definiowane jako przetrwałe zapalenie błony maziowej stawu, które utrzymuje się powyżej 2 miesięcy od zakończenia dożylnej terapii antybiotykiem (ceftriakson). Problem ten dotyczy około 10% chorych na boreliozowe zapalenie stawów w USA i występuje najczęściej u osób z genetycznymi predyspozycjami do zapaleń stawów (haplotyp HLA DR4). Neuroborelioza Zajęcie układu nerwowego, czyli neuroborelioza, może wystąpić zarówno w późnej, jak i wczesnej rozsianej fazie boreliozy, i dotyczyć zarówno ośrodkowego (mózg i rdzeń kręgowy), jak i obwodowego układu nerwowego (nerwy). Zwykle przebiega jako aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i korzeni nerwowych (zespół Banwartha), zapalenie pojedynczych nerwów (najczęściej nerwu twarzowego we wczesnym okresie boreliozy), bardzo rzadko zapalenia mózgu lub rdzenia kręgowego. Do objawów neuroboreliozy należą zaburzenia: widzenia, słuchu, połykania, czucia. Zdarzają się korzeniowe zespoły bólowe splotu barkowego lub odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa. Nieleczona neuroborelioza może się objawiać postępującymi zaburzeniami funkcji poznawczych i pamięci, czyli postępującą encefalopatią. Przyczyną neuroboreliozy mogą być wszystkie trzy najważniejsze gatunki krętków z rodzaju Borrelia, najczęściej Borrelia garinii, rzadziej Borrelia afzelii. Zajęcie układu nerwowego prawdopodobnie jest najczęstszą postacią rozsianego zakażenia wywołanego przez Borrelia burgdorferi w Europie. Boreliozie przypisuje się wiele różnych objawów, w tym mało charakterystyczne dolegliwości ze strony układu nerwowego, jak gorszą pamięć, zaburzenia snu, osłabienie czy trudności w koncentracji. Według szacunków odczuwa je ok. 5% ludzi. Trzeba też wiedzieć, że mogą one towarzyszyć wielu chorobom, w tym chorobom cywilizacyjnym, a neuroborelioza jest tylko jedną z wielu możliwych przyczyn zaburzeń funkcji układu nerwowego, zdecydowanie nie najczęstszą. Wykrycie swoistych przeciwciał dowodzi kontaktu z krętkiem, natomiast nie wyklucza innych chorób, które także należy brać pod uwagę u chorych z opisanymi mało charakterystycznymi zaburzeniami poznawczymi. Zajęcie oka, siatkówki i naczyniówki, w przebiegu boreliozy jest rzadkie. Występuje u 1–3% chorych na boreliozę z objawami neurologicznymi. Zmiany oczne mogą występować samodzielnie lub towarzyszyć innym objawom boreliozy. Niektóre przypadki zakażeń krętkami z rodzaju Borrelia przebiegają odmiennie niż w opisanym schemacie. Kolejność występowania wymienionych objawów także może być różna. Pierwszymi objawami boreliozy z Lyme, bez poprzedzającego rumienia wędrującego, mogą być: rumień mnogi, aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub zapalenie stawów. Rozpoznanie boreliozy – przebieg Boreliozę rozpoznaje się na postawie objawów klinicznych – wyłącznie lub w połączeniu z dodatnimi wynikami badań serologicznych pod kątem swoistych przeciwciał. Według uznanych na świecie kryteriów amerykańskiego CDC (Centers of Disease Control, Centra Kontroli i Zapobiegania Chorób), rozpoznanie wczesnej boreliozy u chorego, który przebywał na obszarze endemicznym dla boreliozy, można postawić na podstawie samej obecności rumienia wędrującego, ponieważ w czasie ujawnienia się rumienia wędrującego badania serologiczne mogą jeszcze dawać ujemne wyniki. W późniejszych stadiach boreliozy do rozpoznania wymagane są typowe objawów kliniczne rozsiewu krętków wraz z laboratoryjnym (serologicznym) potwierdzeniem zakażenia. Dodatni wynik hodowli Borrelia burgdorferi stanowi pewny dowód zakażenia boreliozą, jednak rzadko udaje się wyizolować krętki ze zmian towarzyszących boreliozie, z wyjątkiem rumienia wędrującego. Testy na boreliozę – ELISA, Western Blot, multiplex Badania serologiczne wykonywane w diagnostyce boreliozy są dwuetapowe. Najpierw wykonuje się ilościowy test przesiewowy ELISA w celu wykrycia swoistych przeciwciał w surowicy krwi. Jego ujemny wynik oznacza, że czynna borelioza jest nieprawdopodobna i nie wymaga potwierdzenia testem przewidzianym w drugim etapie. Wynik dodatni lub wątpliwy należy potwierdzić metodą immunoblot, np. testem Western Blot lub multiplex. Ujemny wynik testu potwierdzenia, nawet przy bardzo dużym mianie przeciwciał w teście przesiewowym ELISA, wyklucza boreliozę. Dodatni można traktować jako dodatni wynik obowiązujący. Podobnie należy traktować izolowany dodatni wynik jedynie w klasie IgM (bez dodatnich IgG). Jeśli utrzymuje się przez ponad miesiąc, z bardzo dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że jest wynikiem fałszywie dodatnim, gdyż chorzy na boreliozę powinni w ciągu kilku tygodni wytworzyć swoiste przeciwciała w klasie IgG. Przeciwciała w klasie IgG mogą po skutecznym leczeniu boreliozy utrzymywać się u części osób przez miesiące i lata. Dlatego kontrolowanie miana swoistych przeciwciał po zakończeniu leczenia antybiotykiem, jak też ich późniejsze okresowe sprawdzanie nie ma uzasadnienia. Z tego samego powodu testów serologicznych w kierunku boreliozy nie powinno się wykonywać u osób zdrowych, które samodzielnie zwalczyły chorobę. W Polsce dodatnie wyniki badań serologicznych ma około 10–12% zupełnie zdrowej populacji. Dodatni wynik testu u osoby bez objawów boreliozy dowodzi jedynie kontaktu z krętkami w przeszłości, co jest częstym zjawiskiem w polskiej populacji i nie jest wystarczającym wskazaniem do leczenia. Należy pamiętać, że taki pacjent nie tylko nie odniesie korzyści z leczenia, ale też niepotrzebnie jest narażony na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych zastosowanych antybiotyków. Pomocniczą rolę w diagnostyce neuroboreliozy ma porównanie miana swoistych przeciwciał przeciwko Borrelia burgdorferi w klasie IgG w płynie mózgowo-rdzeniowym z mianem przeciwciał w surowicy. Jeżeli miano przeciwciał w płynie mózgowo-rdzeniowym jest większe, sugeruje to wewnątrzoponową produkcję swoistych przeciwciał, czyli zakażenie ośrodkowego układu nerwowego. Testy na boreliozę – LTT, PCR Do badań, których stosowanie nie jest zalecane, należy popularny test LTT (transformacji limfocytów, Lymphocyte Transformation Test). Polega on na ocenie odpowiedzi limfocytów na antygeny krętkowe in vitro (w warunkach hodowli). Jego celem jest określenie czy układ odpornościowy miał kontakt z krętkami z rodzaju Borrelia. Potwierdzenie styczności następuje, gdy limfocyty pobrane od pacjenta wbudują znacznik izotopowy. Jest to interpretowane jako dodatni wynik badania. Test LTT nie został do tej pory zweryfikowany i nie jest oficjalnie zalecany w diagnostyce boreliozy. Takich niesprawdzonych metod jest wiele, np. ocena liczebności subpopulacji limfocytów CD57, poszukiwanie krętków w kleszczach, poszukiwanie postaci „cyst”, poszukiwanie form L w tkankach, testy VCS (Visual Contrast Sensitivity), biorezonans, kanały energetyczne. Należy wiedzieć, że popularne wśród pacjentów i promowane przez stowarzyszenie chorych na boreliozę oraz laboratoria diagnostyczne badanie kleszcza metodą PCR w celu wykrycia DNA krętków z rodzaju Borrelia wykrywa materiał genetyczny, natomiast nie umożliwia odróżnienia aktywnego, zaraźliwego zakażenia od obecności resztek DNA nieżywych drobnoustrojów. W diagnostyce boreliozy metody PCR stosuje się rzadko. Czasami wykorzystuje się je do badania płynu stawowego, płynu mózgowo-rdzeniowego, ewentualnie wycinka skóry pacjenta. Podejmowanie decyzji klinicznych na podstawie wyników uzyskanych za pomocą niezalecanych i niezweryfikowanych metod diagnostycznych jest ryzykowne zarówno dla chorego, jak i lekarza. Zgodnie ze standardami Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, które obowiązują w Polsce, warunkiem rozpoznania i leczenia boreliozy jest stwierdzenie charakterystycznych objawów klinicznych potwierdzone badaniami serologicznymi, z wyjątkiem rumienia wędrującego, który nie wymaga wykonywania żadnych badań. Aktualnie zalecany jest dwuetapowy algorytm diagnostyczny, który nie uwzględnia badania kleszcza. Borelioza leczenie – antybiotyki na boreliozę Podstawowe znaczenie w leczeniu boreliozy ma wyeliminowanie zakażenia krętkami. Borelioza jest chorobą bakteryjną, którą leczy się skutecznie antybiotykami. Ponadto stosuje się leczenie objawowe, które łagodzi dolegliwości towarzyszące, np. w leczeniu zapalenia stawów są to niesteroidowe leki przeciwzapalne. We wczesnej boreliozie przebiegającej z rumieniem wędrującym, zarówno w postaci miejscowej, jak rozsianej, zaleca się podawanie doksycykliny albo amoksycyliny przez 14–21 dni. Leczenie doksycykliną ma tę przewagę nad innymi antybiotykami, że działa także inne choroby przenoszone przez kleszcze, np. na ludzką erlichiozę. Ma też ograniczenia - doksycykliny nie powinno się podawać w czasie ciąży i laktacji oraz dzieciom poniżej 8. Alternatywne leczenie, polegające na doustnym podawaniu cefuroksymu, powinno być zarezerwowane dla osób, które są uczulone, albo nie tolerują zarówno amoksycyliny, jak i doksycykliny. Zalecanym leczeniem pierwszego wyboru w neuroboreliozie u osób dorosłych, jak też w zaburzeniach przewodzenia sercowego (bloki), jest dożylne podawanie ceftriaksonu. Przewlekła neuroborelioza (zajmująca ośrodkowy układ nerwowy, czy nerwy obwodowe) powinna być leczona dożylnie przez 14–28 dni. Chorzy z blokiem przedsionkowo-komorowym III stopnia mogą czasami wymagać tymczasowej stymulacji rytmu serca, jednak wszczepienie na stałe rozrusznika nie jest konieczne, gdyż zaburzenia przewodzenia ustępują samoistnie. Alternatywę dla ceftriaksonu stanowi dożylna penicylina krystaliczna. Zapalenie stawów w przebiegu boreliozy można skutecznie leczyć antybiotykami podawanymi doustnie albo dożylnie - zaleca się podawanie doksycykliny przez 28 dni. Zapalenie stawów, które nawróciło po leczeniu doustnym, można leczyć ponownie antybiotykiem podawanym doustnie albo dożylnie. Przetrwałe zapalenie stawów utrzymujące się pomimo właściwej antybiotykoterapii zdarza się u około 1/10 chorych w USA i występuje najczęściej u osób z genetycznymi predyspozycjami do zapaleń stawów (haplotyp HLA DR4). Wielokrotnie powtarzane kuracje antybiotykowe są wówczas bezskuteczne, natomiast złagodzenie dolegliwości przynosi leczenie objawowe niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi lub – w cięższych przypadkach – synowektomia (operacyjne usunięcie zmienionej błony maziowej w obrębie stawu lub ścięgna). Zgodnie z obecnym stanem wiedzy wielomiesięczne leczenie boreliozy antybiotykami i stosowanie kilku antybiotyków nie ma uzasadnienia naukowego. Maksymalny czas trwania zalecanej aktualnie antybiotykoterapii to 28–30 dni. Jak dotąd nie zaobserwowano oporności krętków z rodzaju Borrelia na rutynowo stosowane w tej chorobie antybiotyki. Najbardziej prawdopodobną przyczyną niepowodzeń leczniczych może być słabe wchłanianie antybiotyku lub niezgodności farmakologiczne (interakcje z innymi lekami, takimi jak doksycykliny z solami wapnia). Utrzymywanie się objawów klinicznych w trakcie antybiotykoterapii lub po jej zaprzestaniu nie jest przesłanką wystarczającą do przedłużenia antybiotykoterapii, gdyż utrzymywanie się objawów klinicznych nie dowodzi czynnego zakażenia. Objawy zapalenia mogą się utrzymywać jeszcze długo po zabiciu wszystkich chorobotwórczych drobnoustrojów. Borelioza – czy można ją całkowicie wyleczyć? W zdecydowanej większości przypadków boreliozę można wyleczyć za pomocą antybiotyków. Choć niektórzy chorzy skarżą się na subiektywne objawy, takie jak: ból głowy, ból mięśniowo-szkieletowy, ból stawów, senność, zaburzenia poznawcze czy przewlekłe zmęczenie, które utrzymują się kilka tygodni lub miesięcy po zakończeniu leczenia antybiotykiem, ich występowanie nie dowodzi jeszcze obecności żywych krętków w ich organizmach. Podobnie dzieje się w przypadku krztuśca. Po skutecznym leczeniu antybiotykiem, które prowadzi do eliminacji pałeczek krztuśca Bordetella pertussis z dróg oddechowych chorzy nadal kaszlą przez wiele tygodni, ponieważ toksyny wytwarzane przez pałeczki krztuśca uszkodziły drogi oddechowe. Zabicie bakterii nie oznacza też natychmiastowego powrotu do pełni zdrowia. Co robić po ugryzieniu przez kleszcza? Najważniejsze jest jak najszybsze usunięcie kleszcza. Ryc. A-E. Za pomocą pęsety (najlepiej zakrzywionej) uchwyć kleszcza za główkę jak najbliżej skóry. Usuń kleszcza poprzez pociąganie go jednostajnym ruchem pionowo do góry. Miejsce ukąszenia należy oczyścić, zdezynfekować i obserwować przez następny miesiąc. W razie pojawienia się jakichkolwiek objawów lub silnych obaw związanych z ukąszeniem warto zasięgnąć porady lekarskiej. W przypadku wystąpienia rumienia wędrującego w miejscu ukąszenia lub innych objawów, które mogą odpowiadać boreliozie należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Jeżeli to możliwe, dobrze jest wykonać zdjęcie zmiany skórnej. Szczepionka przeciwko boreliozie Nie istnieje jeszcze szczepionka przeciwko boreliozie. Jedyną metodą profilaktyki boreliozy jest zapobieganie ukąszeniom przez kleszcze. Zobacz: Jak zapobiegać ukłuciom przez kleszcze? Co odstrasza kleszcze?
K29.4 - Przewlekłe zanikowe zapalenie żołądka; Kod choroby, Wyszukiwarka chorób, Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10Przewlekłe zapalenie żołądka to choroba, która może być wywołana przez czynniki bakteryjne, wirusowe, ale może mieć także podłoże autoimmunologiczne. Prawidłowe rozpoznanie przyczyny wystąpienia doleglwiości jest kluczowe dla ustalenia odpowiedniej, skutecznej metody leczenia. Zobacz, jak rozpoznać przewlekłe zapalenie żołądka i jak można z nim walczyć. spis treści 1. Co to jest przewklełe zapalenie żołądka? Rodzaje zapalenia żołądka 2. Przyczyny zapalenia żołądka 3. Objawy zapalenia żołądka 4. Jak leczyć przewlekłe zapalenie żołądka? rozwiń 1. Co to jest przewklełe zapalenie żołądka? Przewlekłe zapalenie żołądka (lub błony śluzowej żołądka) to choroba, której istotą jest ciągle utrzymujący się stan zapalny, który stopniowo prowadzi do zniekształcenia ścian żołądka. Wywołuje krwawienia z układu pokarmowego, przyczynia się do powstawania nadżerek i ubytków, które mogą przerodzić się we wrzody żołądka lub dwunastnicy. Zobacz film: "USG rodem z horroru. Lekarze nie mogli uwierzyć, co znajdowało się w brzuchu 20-latka z Indii" Przyczyną wystąpienia dolegliwości może być zarówno zakażenie bakteryjne, wirusowe jak i choroba autoimmunologiczna. Rodzaje zapalenia żołądka Przewlekłe zapalenie żołądka można podzielić według dwóch kryteriów. Pierwszym z nich jest lokalizacja stanu zapalnego i towarzyszące temu objawy. Jeśli występują krwawienia (widoczne np. w postaci krwi w stolcu), mówimy o krwotocznym zapaleniu żołądka. Jeśli chorobie towarzyszy powstawanie nadżerek lub zanik błony śluzowej żołądka, mówimy wówczas odpowiednio o nadżerkowym lub zanikowym zapaleniu. Dodatkowo zapalenie żołądka dzieli się na: zapalenie żołądka typu A - ma podłoże autoimmunologiczne, wówczas autoprzeciwciała kierują swoją agresję wobec komórek żołądka. Towarzyszy mu zanik błony śluzowej żołądka, niedobór kwasu solnego oraz przewlekły niedobór witaminy B12; zapalenie żołądka typu B - wiąże się z zakażeniem bakterią [Helicobacter Pylori]( i bardzo szybko rozprzestrzenia się w całym żołądku. Bardzo często wiąże się z chorobą wrzodową lub nowotworem żołądka; zapalenie żołądka typu C - zwykle pojawia się na skutek nadmiernego stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Towarzyszy mu refluks. Ten typ zapalenia żołądka najłatwiej jest wyleczyć - wystarczy odstawić leki i stosować specjalną dietę przez kilka tygodni. Rekomendowane przez naszych ekspertów 2. Przyczyny zapalenia żołądka Przyczyn wystąpienia przewlekłego zapalenia żołądka może być wiele. Może to być zakażenie bakteryjne, wirusowe, zaburzenia funkcjonowania układu autoimmunologicznego, a także długotrwałe stosowanie niektórych leków, głównie tych z grupy NLPZ lub antybiotyków. Bardzo często zapalenie żołądka wywołane jest przez zakażenie bakterią Helicobacter Pylori, do którego może dojść na skutek długotrwałego palenia papierosów lub być wynikiem uwarunkowań środowiskowych. Wśród pozostałych przyczyn wystąpienia zapalenia żołądka wymienia się: nadużywanie alkoholu zaburzenia hormonalne, w tym cukrzycę nieregularny tryb życia niezdrową dietę palenie papierosów 3. Objawy zapalenia żołądka Pierwszym objawem zapalenia żołądka są bóle w nadbrzuszu lub w tzw. dokłu podsercowym. Zwykle pojawia się kilka godzin po posiłku. Chory może odczuwać także nocny ból brzucha o nieznanej przyczynie oraz tzw. ból głodowy, czyli uczucie ssania i pieczenia w żołądku w momencie, w którym jesteśmy głodni (np. o poranku). Pojawia się także niestrawność i uczucie pełności w żołądku, pojawiające się nawet po zjedzeniu niewielkiej ilości. Jeśli zauważymy którykolwiek z tych objawów, należy zgłosić się do lekarza. 4. Jak leczyć przewlekłe zapalenie żołądka? Leczenie zapalenia żołądka zależy od jego przyczyny. Do prawidłowego zdiagnozowania pacjenta należy skierować na badania - przede wszystkim warto zrobić morfologię, określić poziom witaminy B12, a także markery zapalne (OB lub CRP). Warto także wykonać gastroskopię oraz badanie histopatologiczne, które pozwoli stwierdzić, czy doszło do zakażenia bakterią H. Pylori. W zapaleniu żołądka typu A należy zacząć leczenie od uzupełnienia diety w witaminę B12. Jeśli przyczyną są leki, należy natychmiast je odstawic, a w przypadku zakażenia bakteryjnego konieczne będzie wdrożenie antybiotykoterapii. Leczenie przewlekłego zapalenia żołądka trwa zwykle kilka tygodni. W tym czasie warto maksymalnie wesprzeć błony śluzowe żołądka i pobudzić je do regeneracji. Przede wszystkim należy zrezygnować ze wszystkich używek, a także czasowo zmienić dietę na lekkostrawną, pozbawioną ostrych przypraw i produktów drażniących. Dobrze jest też unikać mocnej kawy i herbaty, a także silnych leków, szczególnie przeciwbólowych. Dodatkowo warto wspomóc się naturalnymi metodami i np. sięgać po "kisiel" z siemienia lnianego, który powleka ściany żołądka i chroni je przed działaniem drażniących czynników. Przyspiesza także gojenie ewentualnych nadżerek. Taki kisiel warto pić codziennie, ale co najmniej 2 godziny po lub przed przyjęciem leków. Siemie lniane może osłabiać działanie antybiotyków i innych preparatów leczniczych. Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki. polecamy
Zaburzenia immunologiczne. Układ immunologiczny zapewnia organizmowi obronę przed agresją czynników rozpoznawanych jako obce. Zaburzenia jego czynności, polegające na nieprawidłowej - niedostatecznej lub nadmiernej - reakcji obronnej, prowadzą do rozmaitych chorób i przypadłości. Zdarza się, że obronna funkcja układu zawodzi.
"Puls Medycyny" przypomina zasady postępowania lekarza poz z pacjentem zgłaszającym się z powodu ukłucia przez kleszcza. Kleszcze przenoszą wiele groźnych chorób, z których najczęściej występujące to kleszczowe zapalenie mózgu i borelioza. Kleszczowe zapalenie mózgu Do zakażenia kleszczowym zapaleniem mózgu (KZM) wystarczy bardzo krótki kontakt kleszcza ze skórą – przenoszony w gruczołach ślinowych zakażonych kleszczy wirus z rodziny Flaviviridae zaraża już w trakcie przekłucia skóry. Zakazić można się też drogą pokarmową. „Okazuje się, że np. spożycie niepasteryzowanych produktów mlecznych pochodzących od zwierząt gospodarczych zakażonych, ale będących w okresie wiremii, czyli największego namnażania się kleszczy – może być przyczyną zachorowania. W 2005 r. w Tallinie odnotowano 27 przypadków zachorowań na KZM po degustacji niepasteryzowanego mleka koziego w supermarkecie” – opowiada dr n. med. Anna Lachowicz-Wawrzyniak, ordynator Oddziału Chorób Zakaźnych Szpitala Powiatowego w Giżycku, warmińsko-mazurski konsultant wojewódzki ds. chorób zakaźnych. Kleszczowe zapalenie mózgu - obraz kliniczny Bardzo charakterystyczny dla KZM jest dwufazowy przebieg zachorowania (co odróżnia je od innych infekcji wirusowych). Faza zwiastunowa odpowiada wiremii. Występują objawy jak przy zakażeniach wirusowych: gorączka, bóle głowy, mięśni i stawów, zapalenie górnych dróg oddechowych, wymioty, nudności, biegunka. Czasem objawy KZM są na tyle słabe, że chory nie odczuwa potrzeby pójścia do lekarza; a nawet gdy się zgłosi z takimi objawami, zazwyczaj dostaje leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, czasami antybiotyk, po których zazwyczaj wraca dobre samopoczucie. Jeśli jednak doszło do zakażenia wirusowym zapaleniem mózgu, to po 7-10 dniach następuje II faza – neuroinfekcji, podczas której wirus rozprzestrzenia się do ośrodkowego układu nerwowego. Dochodzi do typowej triady zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (gorączka, ból głowy, wymioty) lub zapalenia mózgu, utraty świadomości o różnym nasileniu (od senności do śpiączki). Inne obawy to: niepokój ruchowy, hiperkineza mięśni kończyn i twarzy, zawroty głowy, drgawki, zaburzenia mowy, porażenia kończyn górnych. „Pomimo występowania tych objawów, często trudno o jednoznaczne rozpoznanie – do tego konieczne jest badanie płynu rdzeniowo-mózgowego (a nie zawsze lekarzowi przyjdzie do głowy taka diagnostyka) oraz potwierdzenie zakażenia badaniem serologicznym” – uważa specjalistka. Rokowania zależą także od wieku pacjenta: im jest starszy, tym przebieg zapalenia mózgu jest poważniejszy. Mogą wystąpić trwałe uszkodzenia układu nerwowego w postaci porażeń lub niedowładów. Może dojść do powikłań w sferze psychicznej: depresje, nerwice, charakteropatie, zmiany osobowości. Około 2 proc. zakażeń wywołanych przez środkowoeuropejski subtyp tego wirusa kończy się śmiercią. Leczenie kleszczowego zapalenia mózgu Pacjentowi z KZM można zaproponować tylko leczenie objawowe, ponieważ nie ma leku dla tej jednostki chorobowej. W zależności od postaci klinicznej i stanu pacjenta podaje się więc leki przeciwobrzękowe, przeciwgorączkowe, wyrównujące zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, stosuje się dietę wysokobiałkową. „W przeciwieństwie do boreliozy istnieje jednak możliwość zaszczepienia się (od 2. roku życia) przeciw KZM” – przypomina dr Anna Lachowicz-Wawrzyniak. Borelioza Borelioza to wielonarządowa choroba wywołana przez krętki Borrelia burgdoferi. Jej obraz kliniczny wiąże się z zajęciem skóry, stawów, układu nerwowego i serca. Rozpoznanie boreliozy powinno być potwierdzone badaniem immunoserologicznym. Jedynie rumień wędrujący, czyli wczesna postać skórna, nie wymaga potwierdzania serologicznego. Wystąpienie rumienia wystarczy do włączenia leczenia przyczynowego, czyli antybiotykoterapii. Typowy rumień ma zaczerwienienie w miejscu ukłucia, jasną obwódkę i zaognioną obrączkę. Pełne rozpoznanie można postawić, gdy zmiana szybko się powiększa i w ciągu kilku dni przekroczy średnicę 5 cm. Jeżeli rumień pojawia się bezpośrednio po ukłuciu i ma średnicę mniejszą niż 5 cm, nie jest charakterystyczny dla boreliozy. W postaciach nietypowych rumień wędrujący pojawia się w ciągu 1-3 tygodni od ukłucia kleszcza, ale zdarza się, że i po 3 miesiącach. Jeżeli rumień jest nietypowy, możemy dla pewności zrobić badanie serologiczne, ale dopiero po pewnym czasie (minimum 2-4 tygodnie), ponieważ wcześniej nie będzie przeciwciał, więc badanie nie będzie miarodajne. Mogą pojawić się też dodatkowe objawy zakażenia, takie jak świąd skóry, powiększenie węzłów chłonnych i objawy ogólne – ból głowy, gorączka czy bóle mięśniowo-stawowe, ale zazwyczaj występują one rzadko. Rumień wędrujący zanika w ciągu kilku dni od włączenia prawidłowej antybiotykoterapii, a w niektórych przypadkach – samoistnie, co wcale nie znaczy, że organizm poradził sobie sam i wyeliminował zakażenie. Zdarza się też, że zmiany utrzymują się przez kilka miesięcy. Stosunkowo rzadko ujawniają się mnogie rumienie wtórne, świadczące o rozsiewie zakażenia – zwykle są mniejsze od zmiany pierwotnej i jednolicie zabarwione. Chłoniak limfocytowy Chłoniak limfocytowy to stosunkowo rzadka postać boreliozy (ujawnia się u mniej niż 1 proc. chorych, częściej występuje u dzieci niż u dorosłych). Rozpoznanie wymaga obecności przeciwciał IgM lub IgG i potwierdzenia histopatologicznego. Zwykle pojawia się w kilka tygodni po ukłuciu kleszcza jako pojedynczy, sinoczerwony, niebolesny guzek, najczęściej na małżowinach usznych, mosznie i brodawkach sutkowych. Może mu towarzyszyć powiększenie węzłów chłonnych. Nieleczony może utrzymywać się nawet przez kilka lat, a następnie ustąpić samoistnie. Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn Rozpoznanie tej postaci boreliozy wymaga wykazania przeciwciał przeciwko boreliozie lub potwierdzenia serologicznego. Charakterystyczne są sinoczerwone zmiany początkowo z cechami obrzęku zapalnego, a następnie zaniku skóry – na tym etapie zakażenia dominuje ścieńczenie skóry z widocznym poszerzeniem naczyń skórnych. Zmianom może towarzyszyć ból kończyny, będący głównym objawem towarzyszącej neuropatii obwodowej oraz zmian zwyrodnieniowo-zapalnych stawów, znajdujących się poza zajętą skórą. Zmiany mogą ujawnić się kilka lat po zakażeniu (nawet po 10 latach). Najczęstsza lokalizacja to dystalne części kończyn dolnych. Boreliozowe zapalenie stawów Zapalenie stawów to jedna z najczęściej występujących postaci boreliozy. Konieczne jest laboratoryjne stwierdzenie w surowicy przeciwciał IgM (w stanie wczesnym) i IgG (w stanie późnym). We wczesnym stadium zakażenia rozsianego (kilka tygodni od zakażenia) występują wędrujące bóle kości, stawów, mięśni, ścięgien. W stadium przewlekłym nawracającym bólom kostno-stawowym towarzyszy często obrzęk i wzmożone ocieplenie. „Ponieważ dolegliwości te ujawniają się zwykle w ciągu dwóch lat od zakażenia, możemy nie skojarzyć ich z boreliozą. Bardzo często pacjenci krążą między specjalistą chorób zakaźnych, ortopedą, reumatologiem i lekarzem poz. Zdąży upłynąć sporo czasu, zanim któryś z nich wpadnie na pomysł wykonania badania serologicznego” – mówi dr Anna Lachowicz-Wawrzyniak. Zmiany najczęściej dotyczą stawów kolanowych. W przypadku dużego wysięku dolegliwości bólowe, zwłaszcza przy ruchach kończyn, znacznie się nasilają. W sporadycznych przypadkach może dojść do trwałego uszkodzenia, a nawet unieruchomienia stawów. Rozpoznanie można postawić, gdy objawy przewlekłego zapalenia stawów o tej samej lokalizacji utrzymują się przynajmniej przez rok. Jeśli dwukrotnie zastosowana antybiotykoterapia okaże się nieskuteczna, należy poszukiwać innej przyczyny dolegliwości, a w leczeniu ograniczyć się do niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub innej terapii objawowej. Boreliozowe zajęcie mięśnia sercowego Jak wszystkie pozostałe postaci boreliozy, wymaga potwierdzenia serologicznego. Najczęściej przebiega w postaci zaburzeń czynności serca potwierdzonych w EKG: zaburzenia przewodnictwa przedsionkowo-komorowego, rzadziej pojedyncze skurcze komorowe. Dolegliwości te ustępują po kilku tygodniach, nawet bez leczenia, ale mimo dobrego rokowania u ok. 5 proc. chorych dolegliwości mogą utrzymywać się długo i bardzo powoli cofać. Neuroborelioza Do zajęcia ośrodkowego układu nerwowego dochodzi w stadium wczesnym rozsianym. Najczęściej objawia się to porażeniem nerwów twarzowych, korzeni nerwowych lub pojedynczych nerwów obwodowych. Rzadziej występuje limfocytarne zapalenie opon mózgowych, zapalenie mózgu lub rdzenia kręgowego. W stadium późnym może dojść do zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego o postępującym przebiegu z zajęciem istoty białej (w badaniu MR widać obszary zapalne z typowym wzmocnieniem sygnału po podaniu kontrastu). Obwodowa neuropatia w późnej postaci może się charakteryzować zaburzeniami czucia, parestezjami, drętwieniem, bólami korzeniowymi, niedowładami. W przewlekłej encefalopatii pojawić się mogą uszkodzenia pamięci, koncentracji, senność, zmiana osobowości. „Wskazana jest konsultacja psychiatryczna. Często zdarza się, że pacjent już jest leczony psychiatrycznie i po włączeniu leczenia przez specjalistę chorób zakaźnych można zmniejszyć dawki leków psychotropowych, a nawet je odstawić” – mówi dr Anna Lachowicz-Wawrzyniak. Diagnoza boreliozy Rozpoznanie każdej postaci boreliozy z wyjątkiem rumienia wędrującego wymaga dwuetapowego protokołu diagnostycznego. Nie wystarczy badanie przesiewowe metodą immunoenzymatyczną Elisa i stwierdzenie obecności przeciwciał IgM czy IgG. To metoda bardzo czuła, ale mało swoista i wiele wyników jest fałszywie dodatnich. „Już niemal nie leczymy pacjenta, który zgłasza się z wynikami tylko tych badań. Każdy dodatni wynik musi być potwierdzony testem Western blot – jest mniej czuły, ale swoisty dla boreliozy. Dopiero gdy mamy potwierdzenie także tą metodą, możemy włączyć antybiotyk” – wyjaśnia specjalistka. Powtórne badanie zaraz po zakończeniu leczenia jest niecelowe, ponieważ przeciwciała IgG utrzymują się przez kilka lat; wyniki mogą być nawet wyższe, bo miana dopiero narastają. To może czasami wystraszyć pacjenta nieuświadomionego. Inne możliwości diagnostyczne to: badanie histopatologiczne, hodowle, badanie PCR. Leczenie boreliozy - jakie antybiotyki? Pacjent z wczesną postacią boreliozy, czyli z rumieniem wędrującym, chłoniakiem limfatycznym lub porażeniem nerwów czaszkowych, powinien być leczony antybiotykami (do wyboru): doksycykliną 2 x 100 mg – ponieważ jest fotouczulająca, nie poleca się stosowania jej latem (leczenie trwa 2-3 tyg.) amoksycykliną 3 x 500 mg (2-3 tyg.) azytromycyną 1 x 500 mg (7-10 dni) klarytromycyną 2 x 500 mg (14-21 dni). Zapalenie stawów pierwszego rzutu też wymaga leczenia doustnego: doksycykliną 2 x 100 mg (14-28 dni) amoksycyliną 3 x 500 mg (14-28 dni) cefuroksymem 2 x 500 mg (14-28 dni). W leczeniu neuroboreliozy trzeba zastosować antybiotyk, który penetruje do płynu mózgowo-rdzeniowego, a więc parenteralnie: ceftriakson 2 g dożylnie przez 2-3 tyg. Nawracające zapalenie stawów: cefotaksym 3 x 2,0 g przez 2-3 tyg. ceftriakson 1 x 2,0 g przez 2-3 tyg. Przewlekłe zapalenie skóry: amoksycyklina 3 x 500 mg doustnie (2-3 tyg.) ceftriakson 1 x 2,0 g ( 2-3 tyg.) cefotaksym 3 x 2,0 g ( 2-3 tyg.) TO WARTO WIEDZIEĆ: Kleszczowe zapalenie mózgu choroba wirusowa, brak leczenia przyczynowego, skierowanego przeciwko wirusowi; leczenie polega jedynie na łagodzeniu objawów, dostępne są szczepienia profilaktyczne (zima to najlepszy okres do rozpoczęcia szczepienia), powikłania: neurologiczne i psychiczne, do zakażenia dochodzi nawet po bardzo krótkim okresie, ważne jest szybkie usunięcie kleszcza. Borelioza choroba bakteryjna, zapalenie opon mózgowych, mięśnia sercowego, stawów, zanikowe skóry leczenie: antybiotykoterapia brak dostępnej swoistej profilaktyki (nie ma szczepionki przeciw boreliozie), do zakażenia zazwyczaj dochodzi nie wcześniej niż po upływie 24 godzin. CZYTAJ RÓWNIEŻ:
Ucz się z Quizlet i zapamiętaj fiszki zawierające takie pojęcia, jak Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn najczęściej, Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn jak wygląda?, Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn z czym często współistnieje? itp.
Znajdź laboratorium wykonujące testy na boreliozę Znajdź laboratorium Stosunkowo częstym objawem skórnym przewlekłej boreliozy z Lyme, który nie ustępuje samoistnie, jest zanikowe zapalenie skóry (acrodermatitis chronica atrophicans). Zmiany obserwuje się najczęściej po stronach prostownika rąk i stóp. Początkowo są one zwykle jednostronne, później mogą stać się bardziej lub mniej symetryczne. U pacjentów z ACA rzadko występują wcześniejsze objawy boreliozy, np. rumień pojawia się u zaledwie 20% pacjentów z zanikowym zapaleniem skóry. ACA występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn i charakterystyczny jest dla osób po 40. Początkowo trudno zauważyć niebieskawo-czerwonawe przebarwienia i obrzęki znajdujące się na grzbietowej części dłoni, stóp lub kolana. Zmiany powiększają się bardzo powoli w ciągu miesięcy, a nawet lat, następnie obrzęk powoli znika. Skóra staje się cienka i pomarszczona, zabarwienie fioletowe, a żyły widoczne. Gojenie uszkodzeń skóry jest spowolnione. U niektórych pacjentów do stwardniałych zmian dochodzi również w okolicach stawów i nerwów obwodowych. Rysunek 1. Pacjent z zanikowym zapaleniem skóry cierpiący na przewlekłą boreliozę [1]. Praktycznie wszyscy pacjenci z acrodermatitis chronica atrophicans są seropozytywni. Pacjenci ci zwykle wykazują wyraźne przenikanie limfocytów i komórek krwi do skóry właściwej lub tkanki podskórnej. Diagnostyka może być poszerzona o izolację Borrelia z biopsji skóry przed antybiotykoterapią. Wyniki rutynowych badań laboratoryjnych są zwykle w granicach wartości referencyjnych. Diagnostyka objawów chorobowych związanych z ACA może sprawić wiele trudności. Choroba ta może prowadzić do objawów, które są pomijane lub błędnie interpretowane. Najczęściej błędnie interpretowana jest niewydolność naczyń. Włókniste guzki można pomylić z guzkami reumatoidalnymi. Również deformacje stawów nie są niczym niezwykłym u pacjentów z acrodermatitis chronica atrophicans. Literatura: [1] Gerold S., Franc S., Lyme borreliosis, The Lancet 2003, 362: 1639–1647.(typowo k ąt), umiarkowane/nasilone zapalenie, w trzonie lekkie zapalenie lub brak, bez zaniku • - multifocal atrophic gastritis – atrophic pangastritis, przewlekłe środowiskowe zapalenie zanikowe; kraje o suboptymalnym poziomie higieny, Japonia; ryzyko wrzodu Ŝoł ądka, dysplazji i raka Ŝoł ądka typu jelitowegoStulejka to zwężenie otworu napletka, które nie pozwala na całkowite odsłonięcie żołędzi wygląda stulejka zdjęcie:Stulejka wyglądNapletek jest w stanie zapalnym, przyleganie, po zsunięciu zalega biały osad zdjęcie:Mastka pod napletkiemPrawidłowy rozwój napletkaTermin napletek odnosi się do skóry pokrywającej czubek penisa (żołądź). Służy do ochrony ujścia cewki moczowej i u dziecka zwężenie:Napletek u dzieckaNapletek zaczyna się rozwijać w trzecim miesiącu życia wewnątrzmacicznego i jest w pełni ukształtowany w ciągu 4–4½ miesiąca noworodków normalne jest, że napletek jest zamknięty i nie można go cofnąć. Tylko 4% noworodków ma w pełni chowany napletek. U 50% noworodków napletek jest tak zamknięty, że nie widać nawet ujścia cewki wieku 6 miesięcy 20% dzieci ma w pełni chowany napletek. W wieku 3 lat odsetek ten wzrasta do 90%.Dlatego stulejkę (tj. zamknięty napletek) należy uważać za normalną do 3 roku życia, dopiero po 3 latach, jeśli dziecko nadal ma zamknięty napletek, zostanie zbadane przez urologa u dziecka zdjęcie:Stulejka u dzieckaStulejka odnosi się do niezdolności do cofnięcia napletka. Istnieją dwie formy: stulejka fizjologiczna i stulejka wąskiego napletka u małych dzieci:Wąski napletek u małych dzieciStulejka fizjologiczna (wrodzona) – po urodzeniu występuje fizjologiczna stulejka spowodowana naturalnym zlepieniem wewnętrznej blaszki napletka i żołędzi prącia. Wrodzona stulejka zdjęcie jak wygląda:Wrodzona stulejkaPodczas pierwszych 3-4 lat życia, w trakcie wzrostu prącia, wydzielina napletkowa (mastka, smegma) kumuluje się pod napletkiem stopniowo oddzielając go od żołędzi. Okresowe erekcje dodatkowo rozciągają skórę napletka umożliwiając całkowite jego odprowadzenie. Dane epidemiologiczne wskazują, że po urodzeniu u > STULEJKA Przyczyny stulejki Stulejka patologiczna może być wrodzona lub stulejka: od urodzenia dziecko ma stulejkę, nie ustąpiła ona z czasem i w wieku 3 lat dziecko nadal ma napięty napletek Stulejka nabyta: początkowo dziecko ma prawidłowo otwierający się napletek, ale później z powodu urazu lub choroby zapalnej zwany BXO, kurczy się nabyta pourazowo: napletek zacisnął się w wyniku nadmiernie wymuszonego cofnięcia wtórna balanitis xerotica obliteran (BXO) to zapalenie skóry napletka (tj. zapalenie skóry napletka), które warunkuje tworzenie się małych, białawych, zanikowych, nieelastycznych blaszek, które rozszerzają się z czasem, wszystko, co napletek sprawia, że jest ciasny. Czasami płytki mogą również obejmować ujście cewki moczowej, czyniąc je małym (stenotycznym). Jest to przewlekłe zanikowe zapalenie skóry, którego przyczyny nie są jeszcze znane. Obecnie najlepszym sposobem leczenia jest objawia się stulejkaStulejka może być całkowicie bezobjawowa lub dawać jeden z następujących objawów:Balanoposthitis : z powodu stulejki nie można cofnąć napletka i oczyścić go wewnętrznie, dlatego mocz zatrzymuje się i powoduje stan zapalny . Penis zaczerwienia się, puchnie i boli. W ciężkich przypadkach dzieci tak bardzo boją się zachorować podczas oddawania moczu, że trzymają siusiu przez wiele godzin. Nie zmuszaj do otwierania napletka, przydatne są miejscowe lub doustne środki przeciwzapalne, wskazane jest, aby dziecko dużo piło, aby prędzej czy później oddało : napletek utknął pod żołędzią i nie można go już zamknąć. W miarę upływu godzin napletek staje się coraz bardziej opuchnięty i zaczerwieniony, coraz trudniej go ponownie zamknąć, a penis jest uduszony. Dziecko bardzo cierpi. Jest to poważne powikłanie, które zaniedbane może doprowadzić do martwicy żołędzi prącia. W przypadku załupka konieczne jest zatem zabranie dziecka do najbliższej izby przyjęć, gdzie lekarz spróbuje ręcznie przywrócić napletek do prawidłowej pozycji (ręczne cofanie). Jeśli to się nie powiedzie, konieczna jest pilna operacja Bolesne erekcje- Trudności w stosunku seksualnymLeczenie stulejkiW przypadku patologicznej stulejki konieczne jest pediatryczne badanie urologiczne, które pozwala zweryfikować jej faktyczną obecność, odróżniając ją od podobnych stanów (stulejka fizjologiczna, zrosty balano-napletka).Istnieją różne opcje leczenia i nigdy nie należy proponować operacji obrzezania bez wcześniejszego rozważenia leczenia zachowawcze :- miejscowe kortykosteroidy: codzienna aplikacja w dużych ilościach kremów z kortyzonem przez 2 kolejne miesiące usuwa stulejkę u 90% dzieci. Stosowanie tych kremów powinno wiązać się z ciągłymi ćwiczeniami "gimnastyki" napletka - ćwiczenia "rozciągania" lub "gimnastyki" napletka: skóra napletka musi być delikatnie cofnięta, bez wysiłku. Ćwiczenie to powinno być wykonywane przy okazji codziennej higieny intymnej. Zabieg ten prawidłowo wykonany usuwa stulejkę u 90% chirurgiczne:chirurgia plastyczna napletka: polega na nacięciu skalpelem pierścienia włóknistego z powiększeniem go z zachowaniem napletka. Zabieg ten jest wskazany tylko w przypadku stulejki luźnej, czyli łagodnej (jeśli stulejka jest ciasna/bardzo wąska nie można jej wykonać) oraz w okresie dojrzewania. Operacja obarczona jest wysokim odsetkiem obrzezania : polega na całkowitym usunięciu napletka, dlatego po obrzezaniu czubek prącia (żołądź) będzie zawsze odsłonięty i nie będzie już pokryty skórą. Napletek zostaje całkowicie usunięty, ponieważ pozostawienie części skóry sprzyja nawrotowi stulejki. Zabieg wykonywany jest przy pomocy skalpela elektrycznego. Szwy są wykonane z materiału wchłanialnego, więc szwy te z czasem stopią się, gdy dziecko wznowi mycie wodą. Jest to nieskomplikowana i rutynowa interwencja, trwająca około 20 minut. Kilka godzin po operacji dziecko jest w dobrym stanie ogólnym i może zostać wypisane. Interwencja jest ostateczna i towarzysząceIstnieje szereg schorzeń napletka, które mogą niepokoić rodziców, ale w rzeczywistości są to sytuacje fizjologiczne, które nie wymagają fizjologiczna : niemożność cofnięcia napletka u dzieci poniżej 3 roku życia. Jest to stan fizjologiczny, czyli normalny; nie wymaga żadnego leczenia, w 90% przypadków ustępuje samoistnie do 3 roku życia (patrz: prawidłowy rozwój napletka).Smegma inaczej mastka i torbiel napletka. Pod napletkiem często można zaobserwować nagromadzenie białawego/żółtawego materiału, często określanego jako cysty. W innych przypadkach ta biaława/żółtawa substancja wydostaje się z żołędzi i, biorąc pod uwagę kolor, jest błędnie interpretowana przez niektórych lekarzy i rodziców jako „ropa”. W rzeczywistości jest to normalna wydzielina z penisa, zwana „smegmą”. Jest to biaława/żółtawa wydzielina łojowa z żołędzi, która pojawia się pod napletkiem i z czasem wychodzi, czasami powodując niewielkie podrażnienie. Kolor smegmy i czasami towarzyszący jej stan zapalny może sugerować infekcję, w rzeczywistości jest to proces normalny, całkowicie fizjologiczny dla penisa dziecka, który służy oderwaniu napletka od żołędzi, uwalniając go od wszelkich zrostów. nie jest potrzebne leczenie napletek mastka u dziecka:Przyklejony napletek - mastka u dzieckaU dużej liczby niemowląt stwierdza się obecność fizjologicznej (czyli niewymagającej leczenia) stulejki lub niemożność odciągnięcia napletka. Spowodowane jest to naturalnym zlepem między napletkiem a żołędzią. W miarę wzrostu prącia w ciągu pierwszych lat życia pod napletkiem gromadzą się złuszczone nabłonki (mastka), oddzielając stopniowo żołądź od napletka. Mastka jest fizjologiczna. Jej nadmiar powinien być usuwany w miarę możliwości poprzez odciągnięcie napletka w kąpieli i umycie wodą z mydłem lub ewakuuje się samoistnie. Mastka może stanowić pożywkę dla bakterii i może ulegać zropieniu, co objawia się swędzeniem żołędzi, obrzękiem i zaczerwienieniem napletka i wówczas może wymagać pomocy chirurgicznej. Nie zaleca się wczesnego siłowego odprowadzania napletka - najczęściej prowadzi to do ponownego sklejenia, a nawet zrostu z żołędzią oraz powstania skórne =>> PRĄCIEZrosty napletkowe: napletek otwiera się, ale nie opada całkowicie. Nie ma wąskich włóknistych pierścieni (stulejki), ale proste zrosty między skórą napletka i żołędzi. Ta sytuacja jest fizjologiczna, z czasem ustąpi samoistnie dzięki spontanicznym erekcji i produkcji smegmy. Co więcej, oderwaniu tych zrostów można sprzyjać poprzez normalne zasady higieny męskiej, czyli odciąganie napletka podczas higieny intymnej i przy każdym oddawaniu moczu. W ten sposób część jest obciążana kilka razy dziennie, a z czasem zrosty są usunięcie zrostów musi nastąpić przed ukończeniem 12 roku życia, tak aby dziecko miało całkowicie chowany napletek przed rozpoczęciem przeszłości powszechną praktyką było mechaniczne usuwanie tych zrostów we wczesnym wieku poprzez wymuszone wycofanie napletka przez pediatrę (wielu ojców pamięta słynne „szarpnięcie”!). To bardzo bolesny manewr, często bardzo traumatyczny dla dziecka. Na szczęście rzadko się to napletka podczas oddawania moczu : podczas oddawania moczu może wystąpić obrzęk napletka (balonowanie), po którym następuje wyciek moczu i powrót napletka do pozycji wyjściowej. To absolutnie łagodne zjawisko.hAfAqs.
